Democraten 66
1. Aangezien de luchtvaart de meest schadelijke vorm van transport is, wat stelt u voor om ervoor te zorgen dat meer mensen in de EU gebruik maken van treinen in plaats van vliegtuigen voor reizen tot 1000 km, en welke rol moeten nachttreinen daarbij spelen?
D66 is de partij die kiest voor de toekomst, en dus ook voor een schoon klimaat. Het moet voor mensen makkelijker worden om de trein te nemen naar grote Europese steden als Brussel, Parijs, Frankfurt en London, in plaats van het vliegtuig. Door een voorstel van D66 komt er voor het einde van dit jaar een eerlijke vergelijking van de impact op het klimaat, reistijd en kosten van de hele reis door Europa afgelegd per vliegtuig, auto en/of trein. Daarmee kunnen reizigers vooraf een eerlijke afweging maken.
Voor langere afstanden, waar reistijden al snel rond 10 uur liggen, is de trein juist een perfect vervoersmiddel. Met een speciale slaaptrein (nachttrein) komen nieuwe bestemmingen binnen handbereik. Geen lange nachten meer doorhalen achter het stuur van een te vol geladen auto maar ontspannen in een trein naar de vakantiebestemming. Door een voorstel van D66 onderzoekt het kabinet nieuwe internationale treinroutes en wat er nodig is om deze ook te realiseren.
Om de reistijd tussen Europese steden korter te maken, moet geïnvesteerd worden in hogesnelheidslijnen (hsl). Hiervoor moet een Europese spooragenda worden opgesteld en middelen voor worden vrijgemaakt.
2. Wat gaat u doen om het speelveld tussen de verschillende vormen van langeafstandsreizen gelijk te trekken? Of zou u zelfs meer steun geven aan de meer klimaatvriendelijke vervoerswijzen – en hoe?
Wie met z’n Fiat Panda 30 liter tankt, betaalt nu nog meer accijns en belastingen dan KLM over het met 219.000 liter voltanken van een hele Boeing 747. Met het introduceren van een vliegtaks zorgen we ervoor dat de verhouding tussen wat je voor een vliegticket en een treinticket betaalt eerlijker wordt.
Met betere internationale treinverbindingen ben je dan straks dus niet alleen sneller met de trein naar Berlijn dan met het vliegtuig, maar wordt het wat D66 betreft ook goedkoper.
Een vliegtaks is een eerste stap. Waar echt een verschil gemaakt kan worden is het wereldwijd introduceren van accijnzen op kerosine. Net zoals er accijnzen zijn op andere vervuilende brandstoffen. Hiermee zorgen we ervoor dat het voor luchtvaartmaatschappijen aantrekkelijk wordt om over te stappen naar schonere brandstoffen, zoals biokerosine, waterstof of elektrisch vliegen.
3. Hoe beoordeelt u het succes van het tot nu toe bestaande EU-beleid van liberalisering van spoorvervoer als de manier om goede nationale en grensoverschrijdende treinverbindingen tot stand te brengen? Steunt u dit beleid of bent u van plan een alternatief te introduceren?
D66 werkt hard aan het maken van nieuwe plannen voor het internationale treinvervoer. Nu is het zo dat spoorbedrijven nog geen negatieve gevolgen ervaren als ze een slechte kwaliteit leveren aan de reizigers. D66 wil dat reizigers er in kwaliteit en comfort er op vooruit gaan door slechte kwaliteit aan te pakken.
D66 streeft naar een Europese spooragenda waar we met alle landen afspraken maken via het agentschap. Lidstaten kunnen samen met dit agentschap plannen en afspraken maken over de locatie van de spooraansluitingen tussen de lidstaten. Deze afspraken kunnen dan worden vastgelegd in de Europese spooragenda. Het Europese agentschap is daarna verantwoordelijk voor het realiseren van deze spooragenda.
Het aanleggen van een groot Europees spoornetwerk is één stap om een op elkaar afgestemd internationaal spoor te krijgen. Een tweede stap is zorgen dat internationale treinen naadloos van het ene land naar het andere kunnen rijden. Nederland loopt voorop met grensoverschrijdende infrastructuur en technische standaarden. Daarnaast moeten er ook gezamenlijke verkeersregels komen voor het internationaal treinverkeer.
4. Er zijn ideeën voor dag- en nacht-treinverbindingen in heel Europa (bijvoorbeeld de “LunaLiner”) als alternatief voor korte- en middellange-afstandsvluchten. Wat vindt u van deze plannen en als u ze steunt, wat zou u dan doen om ze uit te voeren?
D66 vind dat voor langere afstanden, waar reistijden al snel rond 10 uur liggen, de trein een perfect vervoersmiddel is. Met het gebruik van nachttreinen kunnen we ervoor zorgen dat reizigers op een comfortabele en duurzame manier naar nieuwe bestemmingen kunnen komen zonder het vliegtuig te nemen.
Door een voorstel van D66 onderzoekt het kabinet nieuwe internationale treinroutes en wat er nodig is om deze ook te realiseren. Daar blijven we bovenop zitten.
5. De Europese Rekenkamer noemt het Europese hogesnelheidsnet een “inefficiënte lappendeken” die niet leidt tot goede verbindingen op EU-niveau (zie verslag nr. 19 van de Europese Rekenkamer). Wat bent u van plan om deze situatie te verbeteren?
D66 streeft naar een Europese spooragenda waar we met alle landen afspraken maken via het agentschap. Lidstaten kunnen samen met ditagentschap [JZ1] plannen en afspraken maken over de locatie van de spooraansluitingen tussen de lidstaten. Deze afspraken kunnen dan worden vastgelegd in de Europese spooragenda. Het Europese agentschap is daarna verantwoordelijk voor het realiseren van deze spooragenda.[JZ2]
Het aanleggen van een groot Europees spoornetwerk is één stap om een op elkaar afgestemd internationaal spoor te krijgen. Een tweede stap is zorgen dat internationale treinen naadloos van het ene land naar het andere kunnen rijden. Nederland loopt voorop met grensoverschrijdende infrastructuur en technische standaarden. Daarnaast moeten er ook gezamenlijke verkeersregels komen voor het internationaal treinverkeer.
6. Onlangs werden de rechten van treinreizigers in de EU besproken. Wat is uw standpunt over de toekomst van de rechten van reizigers die met de trein en andere vormen van openbaar vervoer reizen? Dit geldt met name voor grensoverschrijdende diensten en een vervoersketen waarbij twee of meer exploitanten betrokken zijn. Moeten exploitanten compensatie kunnen weigeren als een dienst wordt geannuleerd of ernstig vertraagd als gevolg van “uitzonderlijke omstandigheden” en, zo ja, hoe moeten “uitzonderlijke omstandigheden” worden gedefinieerd?
Als je vliegtuig niet gaat, krijgen de reizigers compensatie. D66 wil dat hetzelfde geldt voor treinreizigers in de hele EU wanneer een treinreis is vertraagd of geannuleerd. Door treinreizigers dezelfde rechten te geven als reizigers die via het vliegtuig reizen, zullen meer mensen ook met de trein willen reizen als alternatief voor het vliegtuig.
7. Wat is uw standpunt ten aanzien van een kerosinebelasting voor de hele EU? En als u deze belasting steunt: Wat gaat u doen om deze belasting in uitvoering te brengen?
Waar echt een verschil gemaakt kan worden is het wereldwijd introduceren van accijnzen op kerosine. Net zoals er accijnzen zijn op andere vervuilende brandstoffen. Hiermee zorgen we ervoor dat het voor luchtvaartmaatschappijen aantrekkelijk wordt om over te stappen naar schonere brandstoffen, zoals biokerosine, waterstof of elektrisch vliegen. Het kabinet is hiermee druk aan de slag. Onze staatssecretaris van Financien in Brussel en onze minister van Infrastructuur en Waterstaat binnenkort in Montreal.
8. Zou u een algemeen verbod op korte afstandsvluchten in de EU steunen? Zo ja: Welke afstand moet de minimumafstand zijn om vluchten toe te staan? Zo nee: Welke andere maatregelen ter beperking van korte afstandsvluchten bent u van plan te nemen?
D66 wil schoner vervoer aantrekkelijker te maken. Een mogelijke stap hierbij zou kunnen zijn om de belasting op korte afstandsvluchten verder te verhogen, in plaats van voor vluchten waarvoor geen alternatief is. D66 heeft ook het kabinet opgeroepen om afspraken te maken om de lijnvluchten tussen Amsterdam en Brussel uit te faseren.
9. Aangezien de nieuwe internationale overeenkomst CORSIA (Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation) en de EU-ETS (Emissions Trading Scheme) niet volstaan om de luchtvaartemissies aan te pakken, welke andere maatregelen overweegt u om de luchtvaart te reguleren (bijvoorbeeld een belasting op kerosine, tickets, BTW; een frequent flyer heffing; een moratorium op uitbreiding van de luchthaveninfrastructuur; een verbod op bepaalde vluchten, bijvoorbeeld korte-afstandsvluchten, ….)?
Wie met z’n Fiat Panda 30 liter tankt, betaalt nu nog meer accijns en belastingen dan KLM over het met 219.000 liter voltanken van een hele Boeing 747. Met het introduceren van een vliegtaks zorgen we ervoor dat de verhouding tussen wat je voor een vliegticket en een treinticket betaalt eerlijker wordt.
Met betere internationale treinverbindingen ben je dan straks dus niet alleen sneller met de trein naar Berlijn dan met het vliegtuig, maar wordt het wat D66 betreft ook goedkoper.
Een vliegtaks is een eerste stap. Waar echt een verschil gemaakt kan worden is het wereldwijd introduceren van accijnzen op kerosine. Het is niet eerlijk dat Net zoals er accijnzen zijn op andere vervuilende brandstoffen. Hiermee zorgen we ervoor dat het voor luchtvaartmaatschappijen aantrekkelijk wordt om over te stappen naar schonere brandstoffen, zoals biokerosine, waterstof of elektrisch vliegen.
Met betrekking tot de CO2-uitstoot en het EU ETS systeem vindt D66 dat uitstoot een prijs moet hebben. Hierdoor kunnen we zorgen dat degenen die het meest uitstoten ook het meest moeten betalen: de vervuiler betaalt.